Başlıca Coğrafi Keşifler

Coğrafi Keşifler konusunda ilk girişimler Portekizlilerden geldi. Atlas Okyanusu kıyısında küçük bir ülke olan Portekiz ihtiyacı olan ekonomik kaynaklara ulaşabilmek amacıyla 15. yüzyıl başlarından itibaren yayılma siyaseti izledi. Hindistan’a giden yeni bir deniz yolu bulmak için harekete geçen Portekizliler ilk olarak Batı Afrika kıyılarını keşfettiler. Portekizlilerin asıl büyük keşfi ise Ümit Burnu Yolu’nu bulmaları oldu. Afrika’nın batı kıyıları boyunca güneye doğru ilerleyen Portekizli denizci Vasco de Gama (Vasko dö Gama) 1498’de Ümit Burnu’nu geçerek Hindistan’a ulaştı. Daha sonraki yıllarda Portekizliler Basra Körfezi ve Kızıldeniz’in girişlerini tutarak Baharat Yolu’nun kontrolünü ele geçirdiler. Ayrıca Hindistan’ın doğusuna doğru yayılışlarını sürdürdüler. Portekizlilerin keşifleri Hint Deniz Yolu’nun bulunmasıyla sınırlı kalmadı. Alvarez Cabral (Alvarez Kabral) adlı bir başka denizci Güney Amerika’daki Brezilya’ya ulaşarak bu geniş ülkeyi Portekiz sömürgesi hâline getirdi.

Portekiz gibi zenginlik peşinde koşan bir başka Avrupa ülkesi ise İspanya idi. İspanya Kralı’nın hizmetinde bulunan Cenovalı denizci Kristof Kolomb, Dünya’nın yuvarlak olduğuna ve sürekli batıya giderse Hindistan’ın zenginliklerine ulaşacağına inanıyordu. Kolomb bu amaçla 1492 yılında İspanya adına çıktığı deniz yolculuğunun sonunda Kuzey Amerika’nın doğu kıyılarına ulaştı. Ancak buranın Hindistan olduğunu düşünerek yeni bir kıta keşfettiğinin farkına varamadı ve bulduğu topraklara Batı Hint Adaları adını verdi.

Kristof Kolomb’un ölümünden sonra ise İtalyan denizci Americo Vespucci (Ameriko Vespuçi), Kolomb’un keşfettiği yerlerin Hindistan’a değil, yeni bir kıtaya ait olduğunu ilan etti. Bu nedenle yeni kıtaya onun adından dolayı “Amerika”adı verildi. İlerleyen yıllarda İspanyollar Amerika kıtasına birçok sefer düzenlemeye devam ettiler. Bu seferler sonucunda Brezilya dışında kalan orta ve güney Amerika topraklarını sömürgeleri hâline getirdiler.

İspanya adına yapılan Coğrafi Keşiflerden biri de Macellan’ın dünyayı dolaşması oldu. 1519’da İspanya’dan yola çıkan Macellan, sürekli batıya doğru yol aldı. Macellan Filipinlerde yerlilerle girdiği çatışmada öldürülünce bu dünya turunu 1522 yılında İspanya’ya ulaşan yardımcısı Del Kano tamamladı. Üç yıl süren ve dünyanın çevresinde gerçekleştirilen ilk seyahat olan bu yolcukla birlikte Dünya’nın yuvarlaklığı kanıtlandı.

Portekiz ve İspanya’nın öncülüğünde gerçekleşen Coğrafi Keşiflere İngiltere ve Fransa da katıldı. Bu keşifler sırasında İngilizler Kuzey Amerika’nın doğu kıyılarına, Fransızlar ise Kanada’ya yerleşti.

Başlıca Coğrafi Keşifler